Dag 11 Donderdag 02 - 06 - 2022
Een bak regen vandaag . Moest toch een keer gebeuren . We rijden rechtstreeks naar Derry / Londonderry. Het is een rit van een uurtje . Zo'n 80 km . Even schakelen van kilometers naar miles en van euro naar pond. Deze stad heeft een rijke onstuimige geschiedenis . We nemen dus ook de tijd om weer zoveel mogelijk op te slaan. En ....toch maar even naar Primark om een pluutje te kopen.
"Londonderry"
Londonderry is een stad in het noordwesten van Noord-Ierland en is met 85 duizend inwoners de vierde plaats op het hele eiland. De stad wordt echter ook wel Derry genoemd en dat hangt meestal af van de politieke positie die men inneemt. Grofweg kun je zeggen dat Londonderry de benaming is voor unionisten (aanhangers van het Verenigd Koninkrijk) en Derry voor nationalisten (mensen die het liefst zien dat Ulster onderdeel zou zijn van de Republiek Ierland). Deze stad heeft ook een turbulente geschiedenis.Denk aan de Ulster Plantations (de kolonisatie van Noord-Ierland), aan de Siege of Londonderry in 1689 die een grote invloed heeft gehad voor de loop van zowel de Ierse als Britse geschiedenis en ook over de Free Derry beweging die gestopt werd vanwege de beruchte Bloody Sunday.
De Peace Bridge verbindt de beide stadsdelen met elkaar over de rivier de Foyle. Door zijn bijzondere vorm en architectuur heeft de brug al meerdere prijzen gewonnen. Voor de lokale bevolking vertegenwoordigt de brug een symbool van vrede en de verbintenis van de beide oevers van de rivier.
In Londonderry is dit neo-gotische gebouw, opgetrokken uit rode baksteen, het opvallendste herkenningspunt. Sinds 1890 staat de Guildhall al centraal in het stadsleven. Tegenwoordig is dit het stadhuis van Londonderry. Binnen geven de glas-in-loodramen en het reusachtige orgel een inzicht in de geschiedenis van het bijzondere gebouw.
De oude stadsmuur omringt de stad volledig en is tussen 1613 en 1618 gebouwd om de stad te beschermen tegen de Engelsen en de Schotten. De negen meter dikke en zes meter hoge stadswallen geven de stad de bijnaam van "Walled City". Ga mee met een rondleiding langs de vier originele poorten, wachttorens en grote kanonnen en luister naar de verhalen over de strijd in de 17e eeuw. Langs de stadsmuur bevinden zich op meerdere plekken, maar merendeels bij de poorten, trappetjes om de muur op te gaan.
Deze kathedraal is gebouwd met dezelfde stenen als de stadsmuur en zijn afkomstig uit de plaatselijke steengroeven. De huidige toren en het hoofdgebouw vormen de basis van de kathedraal. De torenspits werd pas in 1821 toegevoegd. De glas-in-loodramen en het plafond uit 1887 en de kraagstenen zijn bijzondere elementen uit de geschiedenis van de kathedraal.
Dit museum is mede tot stand gekomen vanuit Bloody Sunday Trust. Het vertelt het verhaal van de jarenlange burgeroorlog in Noord-Ierland, waaronder de Battle of the Bogside, de oprichting van Free Derry en Bloody Sunday. Veel items van de historische collectie zijn geschonken door de lokale bevolking. Vlakbij het museum staat het Bloody Sunday monument. De granieten obelisk is een herdenkingsmonument aan de de veertien katholieke jongens en mannen die op Bloody Sunday omkwamen.
Op de muren van de huizen vlakbij het Museum Free Derry bevinden zich muurschilderingen gemaakt door "the Bogside Artists". De muurschilderingen herdenken de gebeurtenissen van The Troubles; de slag bij Bogside, Bloody Sunday, Operatie Motorman en de hongerstaking van 1981.
Bloody Sunday: hoe het Britse leger 50 jaar geleden de hoop op vrede in Noord-Ierland aan flarden schoot
Op 30 januari in 1972 openden Britse para's het vuur op een groep ongewapende manifestanten in Derry, officieel Londonderry. 14 katholieke burgers, de helft van hen minderjarig, overleefden de schietpartij niet. De bloedige januarizondag zou een vredevolle oplossing voor het conflict in Noord-Ierland tientallen jaren onmogelijk maken.
Dag12 Vrijdag 03 - 06 - 2022
In 2022 werd op vrijdag 3 juni een extra feestdag ingevoegd ter ere van het Platina regeringsjubileum van Elizabeth II.
De route voor vandaag met als eindbestemming Ballycastle ( het topje van Noord Ierland ) gaat Langs "The Dark Hedges", "The giant's causeway" en Bushmills. Het is een nationale feestdag en het is overal knetterdruk . Een dikke meevaller . De regen die voorspeld was hebben we niet gezien. Het zonnetje scheen de hele dag .
James Stuart bouwt rond 1775 zijn Gracehill House. Een statig huis verdient natuurlijk ook een statige entree en dat vond James Stuart ook. Hij plant zo’n 150 beukenbomen langs de weg richting zijn huis om indruk te maken op zijn bezoekers. Inmiddels zijn de beuken enorm gegroeid en zorgen ze samen voor een tunnel van takken, voeg daar een kronkelend weggetje aan toe en je hebt een prachtig plaatje.
Het Georgische landhuis Gracehill House staat er nog steeds, maar inmiddels behoort de oprijlaan niet meer bij het landgoed. Helaas zijn er met de tijd ook wat bomen gesneuveld en zijn er nu nog maar minder dan honderd over. Maar ook dat is genoeg voor een prachtig spel van licht en schaduwen onder de bomen.
De bijnaam voor Bregagh Road lijkt vrij duidelijk, de bomenhaag zorgt namelijk nogal voor wat schaduw op de weg. Dark Hedges is dus niet ver gezocht. Echter gaat er ook een gerucht dat het te maken heeft met de geest van de Grijze Dame. Zij dwaalt door de laan en verdwijnt altijd bij de laatste beuk. Met Halloween is het drukker bij de Dark Hedges, dan komen namelijk ook de vergeten geesten van het nabijgelegen kerkhof langs. De Grijze Dame zou de geest van de dochter van James Stuart (‘Cross Peggy’) zijn of een van de dienstmeisjes van het huis die op mysterieuze wijze stierf. Ook kan het een verloren ziel van het kerkhof zijn, niemand weet het zeker.
The Dark Hedges zijn het bekendst geworden door Game of Thrones. In deze fantasie serie, is Bregagh Road gebruikt als The Kingsroad. Deze weg loopt door het land van Westeros, van Kings Landing in het zuiden tot The Wall in het noorden. The Dark Hedges verschijnen in de eerste aflevering van seizoen 2, getiteld The North Remembers.
"The Giant's Causeway"
Volgens de legende was Noord-Ierland ooit de thuisbasis van een reus genaamd Finn McCool (ook wel Fionn Mac Cumhaill genoemd). Toen een andere reus - Benandonner, aan de overkant van de Ierse Zee in Schotland - Ierland bedreigde, nam Finn wraak door grote stukken van de kustlijn van Antrim te verscheuren en in zee te slingeren. Het nieuw aangelegde pad - de Giant's Causeway - maakte een route over de zee voor Finn om Benandonner te bereiken.
Dit blijkt echter een slecht idee te zijn, aangezien Benandonner een enorme reus is, veel groter dan Finn! Om zichzelf te redden trekt Finn zich terug in Ierland en wordt als baby vermomd door zijn sneldenkende vrouw. Wanneer Benandonner arriveert, ziet hij Finn vermomd als een baby en realiseert hij zich dat als een baby zo groot is, de vader veel groter moet zijn dan Benandonner zelf!
Na dit besef snelt Benandonner terug naar Schotland en scheurt hij zoveel mogelijk van de Causeway weg in zijn haast om zoveel mogelijk afstand tussen Ierland en hemzelf te creëren. En zo werd de mythe van de Giant's Causeway geboren.
Misschien een minder interessante verklaring, de wetenschappelijke benadering dicteert dat de Giant's Causeway meer dan 60 miljoen jaar geleden voor het eerst werd gevormd. De wetenschap zegt dat de Causeway is ontstaan na een periode van vulkanische activiteit, waar de lava afkoelde en deze ongelooflijke in elkaar grijpende basaltkolommen vormde. Elke kolom is bijna perfect zeshoekig van vorm; een blijvende herinnering aan de kracht van de natuurlijke schoonheid van de wereld.
"Bushmills"
In Bushmills is een bekende Ierse whiskey-stokerij gevestigd, Old Bushmills Distillery, die haar vergunning in 1608 kreeg en daarmee de oudste distilleerderij met licentie ter wereld is. De distilleerderij is waarschijnlijk nog veel ouder.Helaas was ze gesloten vandaag.
Onderweg naar Ballycastle kome we nog een hangbrug tegen op 30 meter hoogte . Het is alleen zo druke dat we niet eens in de buurt komen .Alleen op een afstandje kunnen we het zien .
Dag 13 Zaterdag 04-06-2022
Vandaag rijden we naar Belfast. We hebben 1 dag de tijd om deze stad te ontdekken. We hebben om 11:00 uur een afspraak met Roy. Hij is de "black cab driver" die ons door het katholieke en protestante deel van Belfast zal gidsen. Daarna lopen we naar ......"Titanic". Een beetje een domper omdat veel gesloten is door de nationale feestdag . Maar eeej............we zijn er geweest . We lopen later nog weer even terug naar de binnenstad van Belfast . We hebben wederom een stralende dag gehad .
"Belfast"
Belfast is de grootste stad van Noord-Ierland. De stad is sterk verdeeld in overwegend katholieke en protestantse wijken. Als je de stad bezoekt zal je nooit ontgaan welke godsdienst daar de overhand heeft. Je ziet het aan graffiti en vlaggen.
Om de twee groepen uit elkaar te houden bouwde men in 1969 de Belfast Muur. De muren in Belfast zijn een herinnering aan de bloedige strijd die de jaren tussen 1969 en 1998 kenmerkten. In de loop der jaren bouwde men meer dan 21 kilometer muur om de rivaliserende katholieken, die aansluiting willen bij de republiek Ierland, en de protestanten, die bij het Verenigd Koninkrijk willen blijven, te scheiden. Het gemeentebestuur van Belfast besloot in 2013 tot afbraak van alle muren.
Met de ondertekening van het Goede Vrijdagakkoord op 10 april 1998 door de regeringen van het Verenigd Koninkrijk en Ierland eindigden de Troubles of de Problemen, zoals de politieke godsdienststrijd eufemistisch werd genoemd. De vertegenwoordigers van de meeste politieke partijen in Noord-Ierland, waaronder Ian Paisley en Gerry Adams, onderschreven het vredesakkoord. Hiermee kwam een einde aan de voortdurende reeks bom- en moordaanslagen die Noord-Ierland tientallen jaren in een knellende greep hield.
King Billy, is niemand minder dan Willem III van Oranje. Deze Willem III werd in 1650 geboren in Den Haag als zoon van stadhouder Willem II van Oranje en Maria Stuart. Acht dagen voor zijn geboorte overleed zijn vader. Na de dood van Willem II begon het zogenaamde stadhouderloze tijdperk in Nederland. Toen Willem III zestien was werd hij Kind van de Staat, zodat niet zijn oma (zijn moeder was op zijn tiende overleden aan de pokken) maar de edelen hem op konden voeden. Hij kreeg daarbij onder meer staatskunde van niemand minder dan Johan de Witt.
In 1672 werd Willem III stadhouder van de Nederlanden en even later trouwde hij met zijn nicht Maria II Stuart, een telg uit het Engelse koningshuis. Haar vader James II, die katholiek was geworden, werd in 1685 koning van Engeland. Zijn dochter Maria zou hem te zijner tijd opvolgen, maar in 1688 kreeg hij een zoon, die katholiek zou worden opgevoed en hem uiteraard op zou volgen. Door deze overgang naar het katholieke geloof kwam de koning van Engeland in grote problemen. James’ tegenstanders in Engeland vroegen Willem III (protestants) om zijn schoonvader te verjagen. Hij gaf hier graag gehoor aan en vertrok met een enorm invasieleger vanuit Hellevoetsluis naar Engeland. Hierdoor was James genoodzaakt te vluchten naar Frankrijk.
Uiteraard liet hij het hier niet bij zitten en met Franse hulp zette hij vanuit Ierland de strijd voort. In 1690 kwam het tot een confrontatie bij de rivier de Boyne in Ierland. Op deze plek werd ‘definitief’ met de katholieken afgerekend en tot op de dag van vandaag wordt deze slag, the Glorious Revolution, herdacht door de Noord-Ierse protestanten in de jaarlijkse Oranjemarsen (12 juli), genoemd naar Willem III van Oranje.
"Rode Hand"
Ook de Rode Hand van Ulster is een geliefd onderwerp voor muurschilderingen. Dit symbool werd dat al in de Middeleeuwen door de voornaamste families in Ulster uit de Ierse mythologie gelicht om in hun heraldiek te verwerken. Loyalistische paramilitaire organisaties gebruiken zowel de mythologische held Cú Chulainn als de Rode Hand in hun murals. Soms afgebeeld als een vlakke hand, zoals in de heraldiek. Soms verschijnt het in de meer militante vorm van een gebalde vuist.De symboliek hierachter is bijzonder sterk. De legendes rond de oorsprong van de Rode Hand verschillen weliswaar in details, maar komen de grote lijnen overeen. Tijdens een strijd om de macht over Ulster houden twee concurrenten een bootrace. Ze verklaren dat wie het eerst het land aanraakt, over Ulster zal regeren. In wanhoop snijdt een van hen zijn eigen hand af, gooit deze op de kust, en bemachtigt zo de heerschappij.De Rode Hand staat al eeuwen symbool voor Ulster, maar het gebruik ervan bevat bijgevolg ook een claim tot rechtmatige erfgenaamschap.
De aanslag op Bayardo Bar vond plaats op 13 augustus 1975 in Belfast , Noord-Ierland . Een eenheid van het Voorlopige Ierse Republikeinse Leger (IRA), onder leiding van Brendan McFarlane , lanceerde een bom- en schietaanslag op een pub aan Aberdeen Street, in het loyalistische Shankill- gebied. IRA-leden verklaarden dat de pub het doelwit was omdat deze werd bezocht door leden van de Ulster Volunteer Force (UVF). Vier protestantse burgers en een UVF-lid werden gedood, terwijl meer dan vijftig gewond raakten.
Volgens journalisten Alan Murray en Peter Taylor was het een vergelding voor het bloedbad van Miami Showband bijna veertien dagen eerder, toen leden van de populaire band uit Dublin door de UVF werden doodgeschoten bij een nep militair checkpoint .
"Vredesmuren"
De Muren van Belfast, ook wel de "Vredesmuren" genoemd (in het Engels "Peace walls"), zijn een stelsel van betonnen muren en afscheidingshekken in de Noord Ierse hoofdstad Belfast. De eerste stukken verschenen in 1969, na gewelddadige rellen tussen katholieken en protestanten.
Roy drukt ons een marker in de hand . We mogen een boodschaap op de muur plaatsen. Ik kan maar moeilijk bevatten dat dit gewoon ECHT bestaat en tot voor kort deze poorten om 18:00 uur s'avonds gewoon gesloten werden.
We gaan langs de hekken naar de katholieke kant . We moeten hier maar niet zeggen dat we "Dutch" zijn .Ze hebben het hier niet zo op "oranje".
Bobby Sands was lid van de paramilitaire groep het Ierse Republikeinse leger en lid van het Britse parlement. Hij leidde de hongerstaking in 1981 en stierf in Prison Maze tijdens de staking.
Na al dit heftigs lopen we naar de "Titanic" .Al eerder gezegd dat dit een beetje domper was omdat we niet alles konden zien door festiviteiten op het terrein.
Dat was een leuke , indrukwekkende en leerzame dag in Belfast . Wat religie teweeg brengt is duidelijk . Dat we ook hier weer "oranje" invloed zien wist ik niet . Vraag me inmiddels af waar wij Nederlanders géén geschiedenis hebben geschreven. Morgen reizen we door naar Dublin .